Olsztyn. Zmarła Maria Frieman, Niuta…

13 stycznia 2013 roku, w wieku 86 lat (ur. 20 stycznia 1927), zmarła w szpitalu w Łodzi Maria Frieman z d. Pieniężna, przedstawicielka jednej z najbardziej zacnych polskich rodzin w całej historii Olsztyna.

MAria Frieman - córka Seweryna Pieniężnego, wydawcy "Gazety Olsztyńskiej"
Maria Frieman (fot. Muzeum Warmii i Mazur)

 

Dziadek i ojciec Marii Frieman (Seweryn Pieniężny i Seweryn Pieniężny junior)  byli w latach 1886-1939 wydawcami ukazującej się po polsku, katolickiej „Gazety Olsztyńskiej”. Wydawanie przez rodzinę Pieniężnych „Gazety” przerwał wybuch II wojny światowej. 7 września 1939 roku Seweryn Pieniężny (syn) został aresztowany przez gestapo w trakcie przygotowywania gazety do druku, a w 1940 roku zginął rozstrzelany w obozie koncentracyjnym Hohenbruch koło Kłajpedy. Natomiast dom w którym mieściło się wydawnictwo „Gazety Olsztyńskiej” zburzono. Na jego miejscu postawiono szalet miejski, na którym widniał napis „Schandfleck” (miejsce hańby).

Maria Frieman, dla przyjaciół Niuta, po wojnie bezskutecznie starała się o prawo do wydawania „Gazety Olsztyńskiej”. W czasach komunistycznych odzyskanie praw do tytułu prasowego było jednak nierealne.

Drugą próbę odzyskania praw do „Gazety Olsztyńskiej” córki Seweryna Pieniężnego podjęły po 1989 roku. Jednak również w „wolnej Polsce” okazało się to niemożliwe. Jedyne, co pozostało, to protesty. Maria Frieman protestowała gdy – w dość zagmatwanych okolicznościach – prawo do tytułu przechodziło w prywatne ręce, a także gdy wydająca „Gazetę Olsztyńską” spółka Edytor przechodziła w ręce niemieckiego magnata prasowego Franza Hirtreitera (obecnie wydawca „Gazety Olsztyńskiej” ma w swoich rękach wiele dzienników regionalnych, w tym wydawany przez spółkę Mazowieckie Media „Kurier Mławski”). Protestowała również wówczas, gdy niemiecka już wtedy „Gazeta Olsztyńska” w 2001 roku hucznie obchodziła jubileusz 115 (!!!) lat istnienia (co było swoistym chichotem historii) bez skrupułów przywłaszczając sobie dorobek przedwojennej „Gazety Olsztyńskiej” – wydawanej przez jedną rodzinę przez 53 lata na terenie niemieckiego Olsztyna, po polsku, aż do wybuchu II wojny światowej.

13 stycznia 2013 roku Maria Frieman, ostatnia żyjąca córka Seweryna Pieniężnego, odeszła od nas na wieki. Ci, którym jej protesty burzyły spokój sumienia, mogą spać spokojnie. Pieniężni już protestować nie będą…

 

 

Warto przeczytać:

Palec między drzwi – tekst Heleny Kowalik z 2003 roku o kulisach „przekształceń własnościowych” w „Gazecie Olsztyńskiej” i jej wydawców – „Tygodnik Przegląd” » tutaj